Kartal Belediyesi’ne “Vizyon Planına Dayalı Kentsel Dönüşüm Projesi Teşvik Ödülü”
Kartal Belediyesi, bu yıl 5’incisi düzenlenen Ulusal Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Kongresi’nde “Vizyon Planına Dayalı Kentsel Dönüşüm Projesi Teşvik Ödülü”ne layık görüldü.
Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz’ün öncülüğünde İstanbul ve Türkiye için örnek bir başarı hikâyesinin altına imza atan Kartal Belediyesi, ‘Dönüşümde Kartal Modeli’ ile her geçen gün başarılarına yenilerini eklemeye devam ediyor. Kartal Belediyesi bu çalışmalar kapsamında 5. Ulusal Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Kongresi’nde “Vizyon Planına Dayalı Kentsel Dönüşüm Projesi” teşvik ödülüne layık görüldü.
Kongrede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan, Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz, Kartal Belediyesi Başkan Yardımcıları; Ali Apaydın, Nuran Keriş, TAK Kartal Kurucusu ve Kentsel Strateji Kurucu Ortağı Faruk Göksu, Kartal Belediyesi Plan ve Proje Müdürü Meksude Genç, Deprem Dönüşüm ve Yapı Kontrol Müdürü Gökhan Akbulut, Emlak ve İstimlak Müdürü Hanzade Erdoğan, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürü Nur Gülmez Bel ile Türkiye’nin dört bir yanından belediye başkanları ve gayrimenkul sektörünün önde gelen temsilcileri konuşmacı ve konuk olarak yer aldı. Bu yıl ilk kez gerçekleştirilen ödül töreninde Kartal Belediyesi, “Vizyon Planına Dayalı Kentsel Dönüşüm Projesi” teşvik ödülüne layık görüldü. Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz ödülü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı BakanYardımcısı Mehmet Ceylan’dan aldı.
Swissotel The Bosphorus’ta ‘Kentsel Stratejiye Dayalı Akıllı Şehirler ve Binalar’ temasıyla gerçekleştirilen zirvede, inşaat sektörünün önde gelen temsilcileri kentsel dönüşüm konusunu 5 ayrı oturumda tüm detaylarıyla masaya yatırdı.
“Dönüşümün Önündeki 11. Engel, ‘Siyasi’ Engeldir”
TAK Kartal Kurucusu ve Kentsel Strateji Kurucu Ortağı Faruk Göksu’nun oturum başkanlığı yaptığı “Yerel Yönetimler Açısından Kentsel Stratejinin ve Entegrasyonun Kentsel Dönüşüm Süreci İçin Önemi” adlı oturumda; Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz, “Kartal’da Kentsel Şehir Dönüşüm Süreci ve Geleceği” başlığını taşıyan bir konuşma gerçekleştirdi. Başkan Altınok Öz, yaptığı konuşmada şunları dile getirdi:“ Efendim ben Genel Cerrahım. Bize bir hasta geldiği zaman öncelikle anamnezini alır şikâyetinin ne olduğuna bakıp biraz geçmişine döneriz. Ailesinde bir hasta olup olmadığına bakar teşhisi de koyduktan sonra hastalığın tedavi edilebilip edilemeyeceğine bakarız. Biz Kartal’da da bu bakış açısıyla yola çıktık. Yani önce durum tespiti yaptık, sonra röntgenini çektik. Tabii bunlara Belediye Başkanı olmadan önce başlamak zorundasınız. Bunun yansıması neydi? 2009 seçim bildirgemde Türkiye’de ilk defa dönüşüm nedeniyle evi yıkılacak insanlardan imar ruhsat harcı alınmayacaktır dedim. 2009 Mart’ta bu bizim seçim gündemimizde vardı. 2012 yılının Ocak ayında -kira yardımı yapılacak- diye Belediye Meclis kararımız var. Yıkılacak her binaya, her daireye kira yardımı yapılıyor. 6306 sayılı yasa 2012 yılının 6. ayında çıkmış. Demek ki biz bunu kafamızda oluşturmuş, kişiselleştirmiş ve icraata sokmuşuz. Evet, Kartal’da önce durum tespiti yaptık. Kartal Balıkçı köyüydü. 1949’da Sanayi kentine dönüşüyor. O dönemde fabrikalar kuruluyor; ama devlet orda çalışacak iş gücüne yer açmadığı, planlama yapmadığı için oradaki iş gücü Kartal’a yerleşiyor. Nasıl yerleşiyor? Siirt’ten bir grup gelip Anadolu Holding’in bünyesinde çalışmaya başlıyor. Eski adıyla Java’ydı, Anadolu Motor’du, Isuzu’ydu, Adel’di… Bu grup, bir mahalle oluşturdu. Bir diğerine Bilecikliler geliyor, Bilecikliler mahalle yapıyor. Tekel fabrikası açılıyor, Elazığ’dan Bafra’dan insanlar geliyor. Bu sonuç da devletin veya belediyenin kamunun arazisine çarpık kentleşmeyi getiriyor. İşte bu dönüşümün adı, “Yerinde Dönüşüm”. Kamunun yetkilileri gelip yerinde dönüşüm adını bugün kullanıyorlar. Oysa biz 2009 yılından bu yana –önce tapu, sonra yapı- diyerek buna başladık. Burada birinci olay, “ Yerinde Dönüşüm ”dür. İnsanlar 40-50 yıldır oturdukları yerleri terk etmeden, komşuluk ilişkilerini bozmadan, dönüşüm sağlasınlar diye Yerinde Dönüşüm çalışmasını başlattık.
İkinci dönemse Deprem Dönüşüm… Kooperatifleşmeyle yapılaşma dönemi… Devletin usulüne uygun, depreme dayanıklı binaların yapılmasıyla ilgili kanunları yok. 1980’de başlayan bu dönemde de belediye başkanlığı yapan bir ağabeyimiz, -bizim o gün kullandığımız betonu şu an siz dura betonu olarak bile kullanmıyorsunuz.- dedi. O halde bu 1980 sonrası yapılaşma, yani depreme uygun olmayan yapılaşmanın adına da Deprem Dönüşüm adı verildi. Peki, nasıl yapacaktı? Bir röntgen daha çekmemiz gerekiyordu. Kartal’da 359 tane site var. 359 sitenin 107 tanesi 775’e tabi tutuluyor. 83 tanesi 2001 deprem yönetmenliğine uygun olarak yapılmış. Geri kalan 169 sitenin durumunu incelemeye başladık. Hiçbir şekilde dönüşemeyecek olan siteler var, ufak dokunuşlarla dönüşebilecek olanlar var. Hiçbir şekilde dönüşemeyecek olanlardan birinin 332 dairesi var. Belediyede kaydı yok, müracaatı bile yok. Bu sitenin dönüşümü için dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanımızın gayretleri ve yardımlarıyla bugün Haziran ayı itibariyle o site sakinleri, evlerine taşınabilir konuma gelmiştir; ama şunu belirtmekte de fayda var kentsel dönüşümle ilgili evlerinden ayrılan 45 bin 681 kişi evlerine geri döndü. Bunların hiç biri boş arazide dönüşen mülk sahipleri değil. Evlerini, sitelerini yıktığımız mülk sahiplerinden oluşan 45 bin 681 kişiden bahsediyoruz. Bu dönüşenlerin yüzde sekseni evlerini satmıyorlar. Bilgilendirme toplantılarında vatandaşa dedik ki -dairenizden beş metrekare az alın, ortak alanda hakkınız olsun. O hakkınızla gelir gider aidatını kolaylıkla ödeyebilin. Ayrıca biz dönüşen sitelerde her daire için 1 buçuk otopark istiyoruz. 1 buçuk olmasının sebebi şu; yollardan arabaları kaldıralım ama daha önemlisi benim yaşıma gelmiş ve araba kullanamayacak durumda olanlar, otoparkını kiraya vererek bina aidatını ödeyebilir. Hem de aile bütçesine katkıda bulunabilir.
Üçüncü aşama ise sanayi çöküntü alanlarının oluşturduğu Kentsel Dönüşüm… Zaha Hadid’in proje yaptığı yerde sanayi alanının çöküntü olduğu yerde de bir proje yapılabilirdi. O alan da Doğu Londra, Hamburg gibi projelendirme yapılabilirdi; ama önce bunun için devletin, kamunun o kafa yapısına sahip olması gerekir. 8-9 yıldır o bölgede dönüşümün önündeki engeller aşılmış değil. Bir de Kartal’da 1 buçuk km alanda batı ve doğu merkezi kapsayan bir proje var. Bölge riskli alan ilan edildi. Bakanlık’tan plan onayı bekliyor. Plan onayı İnşallah çıkar. Sabah konuşan konuşmacı dönüşümün önünde 10 engel var dedi. Ben de 11. engeli ekliyorum “siyasi engel”. Eğer bunu aşarsak, güzel şeyler yapmış olacağız, hepinize teşekkür ederiz.”