Balkanlar’da savaş çanları çalıyor!

Sırbistan ile Kosova arasında gerilim yeniden tırmanıyor. Kosova’yı kendi toprağı olarak gören Sırbistan, bu ülkenin sınırına ordu mensuplarını konuşlandırmaya karar vermesi bölgede krize neden oluyor.

ERDOĞAN DEVREYE GİRDİ

Bu gelişme sonrası bölgede tansiyonun yükselmesi üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Kosova Başbakanı Albin Kurti ile telefonda görüştü.

AÇIKLAMA YAPILDI

İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic ve Kosova Başbakanı Kurti, görüşmelerde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yeniden Cumhurbaşkanlığına seçilmesi dolayısıyla tebriklerini iletti.

“DİYALOG” ÇAĞRISINDA BULUNDU

İkili ilişkiler ve bölgesel konuların da değerlendirildiği görüşmelerde, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kosova’nın kuzeyindeki gelişmelere ilişkin, bölgede kalıcı barış ve istikrarın tesis edilebilmesinin yegane yönteminin diyalog sürecinde ilerleme sağlanması olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye olarak diyalog sürecinde üzerlerine düşen katkıyı vermeye hazır olduklarını ifade etti.

SON GERİLİM NE ÜZERİNE ALEVLENDİ?

Olaylar Sırpların çoğunlukta olduğu kuzey kesimde yaşanıyor. Kasım 2022’de idari personel, hakimler ve polis memurları da dahil olmak üzere bölgedeki Sırp yetkililerin toplu istifasının ardından, Sırplar, bölgede geçen ay yapılan yerel seçimleri boykot etti. Boykot üzerine katılım düşük olmasına rağmen seçilen etnik Arnavut belediye başkanları geçtiğimiz cuma günü Kosova çevik kuvvet polisinin desteğiyle makamlarına yerleşmek istedi. Ancak seçim sonuçlarını kabul etmeyen Sırplar yeni belediye başkanlarının binaya girmelerini engellemeye çalıştı. Çıkan gerginlik üzerine polis Sırpları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Bunun üzerine NATO bölgeye ilave asker gönderdi. Pazartesi günü Sırplarla NATO barış gücü askerleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. 50’den fazla Sırp ile 30 NATO askeri yaralandı.

ANLAŞMAZLIK NEDEN KAYNAKLANIYOR?

Nüfusun çoğunluğunu etnik Arnavutların oluşturduğu Kosova 2008 yılında bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova’nın bağımsızlığını tanımıyor ve resmi olarak kontrolü altında olmamasına karşın hala kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor. Kosova’nın bağımsızlığını aralarında Türkiye ve ABD’nin de bulunduğu 100 kadar ülke tanıdı. Rusya ve Çin ise Sırbistan’ın yanında yer alarak bağımsızlığı tanımayı reddetti.

Bağımsızlık çıkmazı gerilimi giderek arttırdı ve 1990’lardaki kanlı savaşların sonrasında Balkanların tam istikrara kavuşmasının önünde engel oluşturdu.

ANLAŞMAZLIĞI ÇÖZMEK İÇİN HANGİ ADIMLAR ATILDI?

Taraflar arasında ortak zemin bulmak için sürekli uluslararası platformda çaba gösteriliyor, ancak bugüne kadar kapsamlı bir anlaşmaya varılamadı. Avrupa Birliği yetkilileri ilişkilerin normalleştirilmesi için müzakerelere aracılık etti. Bu müzakereler sırasında birçok anlaşmaya varıldı. Üke içinde serbest dolaşım hakkı gibi bazı alanlarda ilerleme kaydedildi, ancak diğer alanlarda anlaşmaların hükümleri nadir olarak uygulamaya geçti. Kosova aralık ayında Avrupa Birliği üyeliği için resmen başvuruda bulundu. Sırbistan da aday ülke olarak AB’ye katılım müzakereleri yürütüyor.