İhracatta yeni sistem devreye giriyor

Ticaret Bakanlığı, ihracatta 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren şirketlerin üretim yerlerini baz alacak yeni bir sisteme geçileceğini açıkladı. Bunu göre, dış ticaret verilerinde şirket merkezinin bulunduğu il yerine, ihracata konu olan ürünlerin üretildiği iller esas alınacak.

Ticaret Bakanlığı, dış ticaret verilerinde önemli bir değişikliğe giderek, şirket merkezinin bulunduğu il yerine, ihracata konu ürünlerin üretildiği illeri esas alacak. Bu yeni uygulama ile Ticaret Bakanlığı, il bazındaki dış ticaret istatistiklerini daha doğru ve gerçekçi bir perspektife taşıyacak.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle gerçekleştirilen 1 yıllık çalışmanın ardından, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren üretilen istatistiklerde bu yeni sistemi kullanacak. Yapılan açıklamada, bu değişikliğin, ihracata konu olan ürünlerin üretildiği bölgelerin dikkate alınmasını sağlayarak, ticaret verilerinin daha etkili bir şekilde analiz edilmesine olanak tanıyacağı vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, üretim yerlerine göre ihracat istatistiklerinin incelenmesi sonucunda, üretim hacmi yüksek sanayileşmiş illerin ihracatının öne çıktığı gözlemlendi. Elde edilen istatistiklerin, il, ürün, ülke gibi detaylı alt kırılımlarda analiz edilerek, illere özgü ihracatın teknolojik seviyesi gibi önemli göstergelere odaklanma imkanı sunacağı belirtildi.

Ticaret Bakanlığı konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:

“Hâlihazırda resmi olarak Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK) tarafından açıklanan “İllere Göre Dış Ticaret İstatistikleri”nde, dış ticareti gerçekleştiren firmanın merkezinin bulunduğu il bilgisi esas alınmaktadır. Bu durum, merkez ili ve üretim ili farklı olan firmalarda, ihracat istatistiklerinin merkez ili yönünde kümeleşmesine neden olabilmektedir. Ayrıca, dış ticaret firması aracılığıyla yapılan ihracatın, üretimin yapıldığı il yerine, dış ticaret firmasının bulunduğu ilde ihracatın kaydedilmesine yol açmaktadır.

İl’deki üretim yapısından kaynaklı ihracat istatistiklerini ölçmek amacıyla Ticaret Bakanlığımız, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (STB) ve TÜİK’in katılımıyla yürütülen, ve yaklaşık 1 yıldır devam eden ortak çalışma sonucunda “Firmaların Üretim Yerlerine Göre İl İhracat İstatistikleri” oluşturulmuştur.

Üretimin yapıldığı illerin tespit edilmesi amacıyla, Ticaret Bakanlığımız ihracatçı/imalatçı bilgileri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Sanayi Sicil Belgesi Verileri, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın kayıtları ile eşleştirilmiştir.

Firmaların üretim yerlerini esas alan il ihracat istatistiklerinin 2024 yılı Ocak ayından itibaren, geçici olarak Ticaret Bakanlığı “Aylık Dış Ticaret Veri Bülteni”nde yayımlanması planlanmaktadır. Ayrıca TÜİK tarafından da Resmi İstatistik Programı kapsamında 29 Şubat 2024’te yayımlanacak olan Dış Ticaret İstatistiklerinin Ocak 2024 haber bülteni ile birlikte kamuoyu ile paylaşılması planlanmaktadır.

Üretim yerlerine göre ihracat istatistiklerinde, üretim hacmi yüksek sanayileşmiş illerin ihracatının öne çıktığı gözlemlenmektedir. Bu kapsamda elde edilen istatistikler; il, ürün, ülke vb. alt kırılımlarda detaylı analize imkân vererek, illere göre ihracatın teknolojik seviyesi gibi önemli göstergeler içermektedir. Böylece, bu çalışmanın il bazlı/bölgesel politikaların veriye dayalı olarak belirlenmesine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.”