Pazarda kilosu 5 liradan, markette kilosu 7 liradan düşük meyve yok!
Bir taraftan salgınla evde geçirilen sürenin artması, diğer taraftan sağlıklı beslenmeye verilen önemle birlikte meyve tüketimi/talebi oldukça yüksek. Ancak tam da bu dönemde fiyatlar, meyveyi tüketici için neredeyse ‘lüks’ haline getirdi. 7 liraya elma, 9 liraya ayva, 12 liraya muz, 9 liraya nar, 10 liraya portakal neredeyse piyasanın ‘normal’i oldu. Daha uygun fiyatlı ürünlerin çoğu ise ya üçüncü sınıf ya da dökme olarak tabir edilen cinsten. Peki üretici bölgelerde neler oluyor?
Milliyet gazetesinden Duygu Erdoğan, tüm kış meyvelerinin en iyisinin üretildiği bölgelerdeki üreticilerle konuştu, son üretici fiyatları hakkında bilgi aldı. Peki üretici fiyatlarının semt pazarı ve market fiyatlarıyla karşılaştırması nasıl?
Bu sezon narenciyede fiyat artışı kaçınılmaz görülmüştü. Aşırı sıcaklar erkenci çeşitler üzerinde önemli kayıplara neden olmuş, ardından ise bölgede yaşanan aşırı yağış ve fırtına da bazı bahçeleri vurmuştu. Beklendiği gibi oldu… Finike portakalı yani en iyi portakal için 10 lira olarak sunulan fiyat, diğer çeşitlerde 7-8 lira aralığında bulunuyor.
TAKLİTÇİ DE KAZANIYOR
Ancak önemli bir sıkıntı var. Finike’nin 10 liradan satıldığını görenler, Mersin’den Adana’dan daha düşük fiyata aldığı portakalı da ‘Finike’ diye satıyor. Tüketici hem yanıltılıyor, hem de daha fazla para ödüyor. Antalya Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, “Hepsini Finike diye satıyorlar. Serik’ten alınan Mersin’den alınan gelip burada Finike markası vuruluyor. Tüketici de, marka da zarar görüyor. Finike, düzgün kabuklu olur, posası ağızda erir” dedi.
Son tüketim verilerine bakıldığında bölgedeki narenciyenin sezon sonuna kadar tüketiciye yeteceğini belirtirken Sarıçobanoğlu, fiyatlara ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
“Portakal dalında 3 liraya alındı. Masrafı, tüccar karı ile buradan 4.5 liraya çıkıyor. Yani büyükşehirlerde en iyi portakal için bu dönemde en fazla 7 lirayı uygun görüyoruz. Limon üreticide 2 lira, dolayısıyla İstanbul’da 5 lira normal görülebilir. Nar ise buzhanelere 2.5-3 liradan konuldu. Bir kısmı çürük çıkabilir. Bu maliyetlerle ve tüketimdeki talebi fırsat bilip fiyatı artırıyorlar. Portakalda ürünün maliyeti bize zaten 1.5 lira iken, bir de iklim zararı nedeniyle bu maliyet 3 lirayı buldu. Kâr etmeden satıyoruz. Aracılar ise hem çiftçiden fazla kazanıyor, hem tüketiciye iki misli fiyata yediriyor.”